Andre Marie Ampere (1775-1836)

Ο Αντρέ Μαρί Αμπέρ ( André-Marie Ampère) (20 Ιανουαρίου 1775 - 10 Ιουνίου 1836) ήταν Γάλλος φυσικός και κύριος θεμελιωτής του ηλεκτρομαγνητισμού και της ηλεκτροδυναμικής. Ασχολήθηκε με πλήθος επιστημονικών θεμάτων, αλλά το ενδιαφέρον του στράφηκε κυρίως στον ηλεκτρομαγνητισμό.
Γεννήθηκε στη Lyon, ο πατέρας του δολοφονήθηκε στα χρόνια της μεγάλης επαναστάσεως.
Ο Αμπέρ έδειξε εντυπωσιακή ευφυία ήδη σε μικρή ηλικία. Λέγεται ότι έμαθε λατινικά, τα οποία αποτελούσαν την «επίσημη» γλώσσα της επιστήμης εκείνη την εποχή, μέσα σε δύο εβδομάδες. Είναι επίσης γνωστό ότι ήδη σε ηλικία 14 ετών διάβαζε τα περίπλοκα έργα των Bernoulli και του Euler. Το 1804 ο Ampere έγινε, σε ηλικία 29 ετών, καθηγητής στο Πολυτεχνείο, φαινόμενο περίπου πρωτοφανές για την εποχή του. Ασχολήθηκε με προβλήματα της Χημείας και συναγωνιζόταν με τον Avogadro σε θέματα της ατομικής θεωρίας εκείνης της εποχής. Στα επόμενα πέντε χρόνια ασχολείται, αν και μέλος της Ακαδημίας Επιστημών ως μαθηματικός, με ζητήματα Ψυχολογίας και Μεταφυσικής.

Το 1820, όταν πληροφορήθηκε την ανακάλυψη του Oersted (επίδραση ρεύματος στον προσανατολισμό μαγνητικής βελόνας), ο Αμπέρ ενδιαφέρεται για τον Ηλεκτρομαγνητισμό. Ήδη μετά από μελέτη μερικών εβδομάδων θεμελιώνει την άποψή του ότι οι μαγνητικές δράσεις προκαλούνται από το κινούμενο και όχι από το ακίνητο ηλεκτρικό φορτίο. Μέχρι το 1826 επεξεργάζεται ο Αμπέρ την αντίληψή του για την αλληλένδετη εμφάνιση του ΜΠ με το ηλεκτρικό ρεύμα που οδηγεί στο «νόμο του διαρρεύματος». Αυτός ο νόμος αναγνωρίστηκε αργότερα από τον Maxwell ως υποπερίπτωση της λεγόμενης σήμερα «πρώτης εξισώσεως Maxwell». Τους επιστημονικούς κύκλους της εποχής είχε εντυπωσιάσει η αντιδικία του με τους Biot και Savart για την ορθότητα του νόμου τους σε σύγκριση με τo δικό του. Τελικά αποδείχθηκε ότι και οι δύο νόμοι περιγράφουν με διαφορετικό τρόπο την ίδια πραγματικότητα.

Ο Αμπέρ αναγνωρίζει επίσης το σωληνοειδές πηνίο ως μαγνητικά ισοδύναμο με τη ράβδο μόνιμου μαγνήτη. Ανακαλύπτει ακόμα την ενισχυτική δράση στο ΜΠ που δημιουργεί η εισαγωγή σιδήρου στο σωληνοειδές πηνίο. Επίσης, εισάγει τις ασαφείς για εκείνη την εποχή έννοιες της ηλεκτρικής τάσης και του ηλεκτρικού ρεύματος για να διακρίνει «τις μορφές, με τις οποίες παρουσιάζεται η ηλεκτρομαγνητική δράση», όπως εξηγούσε σε μία ανακοίνωσή του στην Ακαδημία. Το 1926 γίνεται ο Αμπέρ καθηγητής σε έδρα Φυσικής, οπότε παύει να ασχολείται με αυτή την επιστήμη και επιδίδεται σε άλλες μελέτες, αρχικά φιλοσοφικού περιεχομένου, αργότερα με θέματα από τη Βιολογία, την Ανατομία κ.ά.